Адам тек біліммен тірі,
Тек білім ғасырды қозғайды!
"Қолымнан келмейді" деп айтпа.
Білімге жаныңмен ұмтыл.
(А. Құнанбайұлы)
Смирнов ауылының тарихы сонау 1921 жылы, жас Кеңес Одағының басына қорқынышты қас жауы аштық келіп түскеннен басталады.
Ресейдің орталық аймақтарынан нан жеткізу қажеттілігі туындады, ал 1920 жылдың 5-ші тамызында В.И. Ленин халық комиссарлары кеңесінің Петропавл-Көкшетау азық-түлік желісін салу туралы шешіміне қол қойды.
Сол жылдың қыркүйек айында темір жол әкімшілігі Петропавл станциясында орналасқан. Құрылыс жұмыстары дереу басталды және жылдам қарқынмен жүрді. Басты және негізгі жұмыс күші жергілікті халық болды. Әрбір құрылыс алаңында екі апта бойы жолды жасауға үш-төрт мыңнан астам еркек пен әйелдер жұмылдырылған. Әр учаскеде орта есеппен 2500 жылқы мен бұқалар және 600-800 бөренелер болған. 1921 жылдың 13 шілдесінде жол 42 шақырымға орнатылды. Мұнда бірінші Петропавлдан Дермин станциясы үш жолмен салынған. Петро-Көк деп аталатын Петропавл-Көкшетау халықтық білім беру халық комиссариатының алқасының мүшесі Александр Петрович Смирновпен және төтенше өкілмен үлкен көмекке ие болды. Ол жол құрылысының бастамашысы болды, біздің өңірдегі сарапшы және құрылыс жұмыстарын жеке бақылауда ұстады. А.П. Смирновтың үлкен үлесі, Теміржол құрылысында Смирново 1923 жылы сәуір айында Дмарин станциясы Смирново станциясы деп аталды.
1923 жылы өткізілген бірінші аудандық кеңестердің құрылтай съезі барысында құрамы құрылды, атқару комитеті сайланды, соттар, прокуратура, полиция және басқа да органдар құрылды. 1928 жылдың қыркүйегінде Бейнеткор ауданы Ауыл Шолақ-Дощан 10 ауылдық кеңестің құрамында құрылған.
Сол жылдары Смирново станциясы темір жолдың бойында орналасқан кішігірім үйлердің ондығына кірді: бес немесе алты — болашақ Дорожная көшесінің бойында, ал екеуі сол уақытта — көше бойымен уақытша жұмыс істеді. Станцияның декорациясы — болашақтағы өзгерістердің символы ретінде теміржол трассалары, ормандар, жоғары көтерілген су мұнарасы салынды.
Қазақ ССР Жоғарғы Кеңесі Президиумының 1940 жылғы 31 шілдедегі Жарлығымен Бейнеткор ауданы Совет деп өзгертілді, ал 1941 жылы 23 мамырда Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесі Президиумының Жарлығымен Смирново ауылына ауыстырылды. Осы уақытқа дейін аудан орталығы төрт түрлі елді мекенде кезек-кезегімен ауыстырылды. Олардың барлығы темір жолдан алыс болғандықтан, аудан орталығын әрі қарай дамытуға бағытталды. Сондықтан, аудан орталығына теміржол вокзалының жанында жақсы және ыңғайлы орын таңдалды. Осы жерге бұрынғы Шолақ-Дощан ауданының ғимараттары көшірілді: мектеп, аурухана, шағын клуб, дүкен. Жданова атындағыны қоспағанда, өнеркәсіптік кәсіпорындар болған жоқ.
Болашақ аудан орталығының орнында 1939 жылы саманнан салынған жалғыз мектеп болды. Бірнеше күннің ішінде үлкен құрылыс алаңы пайда болды. Кірме құрылыстарға рұқсат берілмеді. 1941 жылдың қыркүйек айының басында ауыл бірнеше жүзге жуық ғимарат салынды және әдемі қаланың пайда болуына себеп болды.
Бүкіл одақтық большевиктер партиясы (ВКПб) аудандық комитетінің бірінші хатшысы Дмитрий Дмитриевич Толубаев өзінің еңбек сүйгіштігі арқылы құрылысқа лайықты үлес қосты. Оның есімі әскери даңқ мемориалының мәрмәр плитасынан жасалған.
Қазақстанда Кеңес өкіметін құрудың белсенді көшбасшыларының бірі Нығмет Сырғабеков болды. Аудан орталығында патриоттың есімі берілген көше бар.
Смирнов құрылысында аудандық атқару комитетінің төрағасы В.М. Малинконың, Бүкілодақтық коммунистік партияның (большевиктер) аудандық комитетінің екінші хатшысы Г.М. Клобуктің көпшілігі жасалды. Коммунистер жаңа өмірдің құрылысына белсене қатысты. В.Н. Садилов, А.М. Варламов, Ф.Х. Прасол, А.И. Кордюкевич, А.И. Белетченко және басқалар.
Сауатсыздықты болдырмау үшін көп жұмыс жасалды: мектеп ашылды, білім беру бағдарламалары, Қызыл-отау (қызыл киіз үй). Осы және кейінгі кезеңдерде ауылдық жерлерде сауатсыздықты жою бағытында Василий Михайлович Кияшко, Шарип Әбілев, Федор Федорович Ламаш, Сүлеймен Жангулин, Федор Владимирович Бойко сияқты белсенді орындаушылар болды. Фашистік Германияның шабуылы совет халқының бейбіт еңбегін бұзып, Смирновтың халқы өз отанын қорғауға аттанды. Олардың көпшілігі Ұлы Отан соғысы майданында қаза тапты. Олардың есімдері жақын адамдарының жүрегінде мәңгі сақталады.
Соғыстан оралғандар бейбіт өмірде еңбек етіп халықтың шаруашылығын қалпына келтіруді көрсетті, М.К. Мәскеуден Берлинге дейінгі бүкіл соғысты аяқтаған Қамалиев, жермен айналысқан С.С. Скрипко, Александр Невскийдің кавалер орденін алған, басқа да ордендер мен медальдар алған, Смирнов элеваторында экономист болып жұмыс атқарған В.Я. Писаренко, А.Г. Докучаев, Н.А. Қоркин, Ф.М. Яковенко, З.М. Мұқатаев және басқалары да балалардың сауаттылығын үйретті.
1936 жылы ауданда бір дәрігер мен төрт медициналық қызметкер жұмыс істеді, үш кіші ауылдық аурухана болды. Қазіргі кезде аудандағы денсаулық сақтау ұйымдары 42 орындықтық орталық аудандық аурухана, санитарлық-эпидемиологиялық станция және төрт дәріхана бар. 2014 жылы бір ауысымда 250 келушіге арналған жаңа емхана пайдалануға берілді.
1942 жылдан бастап аудандық газеті (1963 жылдан бастап, Колос атымен) жарияланды. Бұған дейін «Социалистический труд» (1942-62 жж.), «За коммунистический труд» (1962-63 жж.) деп аталып келді. Қазіргі уақытта «Аққайық» қоғамдық-саяси аудандық газеті (қазақ тілінде) және «Колос» (орыс тілінде) жарияланады. Сол кезде партияның аудандық комитетінің бірінші хатшысы П.Я. Филиппенко және аудандық атқару комитетінің төрағасы С.И. Иманов бастаған 1950 жылдары басталған көшелерді көгалдандыру және абаттандыру бойынша орасан зор жұмыс жүргізілді.
Филиппенко Петр Яковлевич Омбы облысының Есіккөл ауданы, Орловка ауылында дүниеге келді. 1939 жылы Петропавл педагогикалық колледжін бітірді, содан кейін (1967 жылы) Петропавл педагогикалық институтын бітірді. 1935-39 жылдары Қазақстанға көшкеннен кейін. Булаев (қазіргі уақытта М.Жұмабаев атындағы) мектебінің бас мұғалімі. 1939 жылы ол Қызыл Армияға шақырылды. Ұлы Отан соғысының мүшесі. Ауыр жараланғаннан кейін ол Булаев қаласына оралды. 17 жылдан астам уақыт бойы 1955 жылдың қараша айынан бастап 1973 жылдың наурызына дейін Кеңес аудандық партия ұйымын басқарды. 1955 жылы — 73 ж.ж. — Кеңес аудандық партия комитетінің бірінші хатшысы болды. 1973-1979 жылдары Солтүстік Қазақстан облыстық партия комитетінің партиялық комиссиясының төрағасы.
П.Я. Филлипенконың бастамасы бойынша көгалдандыру мен абаттандыру жұмыстарын бастады, онда барлық тұрғындар қосылды. Бұл жұмыстар ауқымы соншалықты зор болды, аудан орталығының Барыкөл, Тоқшынның жасыл оазисінің даңқы Қазақстанның барлық бұрыштарына жетті. Смирнов селосы мен басқа ауылдардың келбеті танымнан тыс өзгерді. 1979 жылы Петр Яковлевич лайықты демалысқа шықты. 1997 жылы дүние салды.
Олардың бастамасын Смирновтың барлық тұрғындары қабылдады, олар ерекше ынта-жігерімен қауымның сенбілік күніне қатысты. Көшелер ұйымдарға бекітіліп, ал ұжымның әрбір мүшесі отырғызылған ағашты сақтап қалуға тырысты. 20 ғасырдың 60-шы жылдары Смирново Қазақстанның ең жасыл аудан орталықтарының бірі болып саналады.
Елді мекендердің жаңа классификациясы енгізілуіне байланысты 1961 жылғы 6 наурызда Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесі Президиумының Жарлығымен ауыл тұрғындары азаматтар ретінде танылды.
1975 жылы Ұлы Отан соғысында қаза тапқан жауынгерлердің құрметіне ауылда мемориал ашылды, ескерткіш жанындағы алаң Жеңіс алаңы деп аталды.
Білім беру жүйесінде оның дамуына лайықты үлес қосқан мұғалімдердің аттары: Б. Бекенова, А.Д. Докучаева, В.Я. Писаренко, З.М. Мұқатаева, В.Г. Золотова сонымен қатар ХХ ғасырдың екінші жартысындағы педагог-новаторлар және т.б.
Аудандық білім беру жүйесінде 3 орта мектеп бар, оның ішінде: Орыс тілінде оқитын 2 орта мектеп, 477 оқушы және мемлекеттік тілде орта мектеп-интернаты бар, 186 бала оқиды. Сондай-ақ №1 мектепте 40 орынға арналған толық емес күнмен шағын орталық бар, №3 орта мектеп-интернатында — 40 орынға күндізгі толық 2 топ және 25 орынға арналған толық емес күнмен 1 топ бар.
Мектепке дейінгі мекеме жұмыс істейді — 140 орынға арналған «Балапан» балабақшасы.
50-70 жылдары тұрғын үй және әлеуметтік нысандардың құрылысы. Жылдар бойы аудандық партия комитеті (қазіргі уақытта аудан әкімі аппаратының ғимараты), сегізжылдық мектептің (№2 Смирнов орта мектебі), ауыл шаруашылығы басқармасының ғимараттары салынды, тұрмыстық үй, СМУ ауданында балабақша, аудандық аурухана, қарттар мен мүгедектерге арналған интернат үйі, «Строитель» клубы, орта мектебі (№1 Смирнов орта мектебі, мемлекеттік банк (қазыналық), ММУ кеңселері, аудандық атқарушы комитет (маслихат), желатин фабрикасы, тігін фабрикасы. Кейінірек, 80-жылдары орталық су мұнарасы, аудандық кітапхана, аудандық аурухананың перзентханасы, жинақ банкі (Халық банкі) және монша салынды.
Төртінші ғасырда ауданның құрылысын Н.А. Гиричев басқарды. Смирнов ауданмен бірге дамып, өсіп келеді. Қазіргі уақытта бұл Аққайың ауданының орталығы. 90-шы жылдардағы құлдырауды бастан кешіп, көптеген ұйымдар мен кәсіпорындардың жойылуына алып келді, бірақ та жаңа ғасырда қайта жаңарыла бастады. Көптеген нысандар жаңартылып жөнделуде, әкімшілік және өндірістік ғимараттардың аумақтары жақсарып келеді, тұрғын үйлер салынып, жетілдірілуде. Тамаша «Балапан» балабақшасы, ауылдың ақпараттық мәдени және демалыс орталықтарының бірі болып келетін үлкен аудандық кітапхана және мәдениет орталығы бар.
Маңызды нысан Смирнов элеваторы — тарихы ХХ ғасырдың 30-шы жылдарынан бастап келетін алғашқы дән қабылдау станциясы.
Аудан орталығында кәсіпкерлік қызмет кеңінен дамыды, халыққа қызмет көрсету көлемі кеңейді.
Аудан орталығын көркейтіп көрсететін әдемі безендірілген, барлық маңызды қоғамдық шаралар өткізілетін орын мемлекеттік рәміздер алаңы болды.
Смирнов халқы өздерінің құрметті әріптестерімен мақтан тұтады: генерал Д.М. Иваниямен, Қазақ КСР еңбек сіңірген мұғалімдері З.М. Мұқатаев және И.К. Саганмен, Қазақ КСР-ның еңбек сіңірген дәрігерлері Е.А. Гуляева және З.А. Михайловамен, Қазақ КСР-нің еңбек сіңірген мал дәрігері М.С. Поленовпен, Еңбегі сіңген қызметкері Б.У. Шайкеновпен, спортшылар, ауыр атлетшілер, спорт шебері Н.П. Турив және В.И. Селивончиковпен, жеңіл атлетикадан спорт шеберіне үміткер, бес халықаралық марафонның қатысушысы, Қазақстан чемпионы, 2001, 2002 жж., Кореядағы Азиада ойындарының қатысушысы, спорттық арбадағы С.В. Усольцевпен, жергілікті композитор А.В. Хорольскимен, Мәскеудің қорғаушысы М.К. Камалиевпен, Александр Невский орденінің иегері, С. Скрипкомен, Қызыл жұлдыз орденінің иегері Хасан көліндегі шайқастарға қатысушы Б. Бейсембаевпен мақтан тұтады.
2016 жылғы 1 қаңтардағы халық саны 5763 адамды құрады.
Халықтың этникалық құрамы:
Аудандар ішіндегі жолдар (Смирново ауылы) — 50,81 км. Аудан орталығының аумағы арқылы теміржол өтеді, темір жол вокзалы орналасқан. Облыс пен аудан орталығының арасында жол қатынасатын маршруттар жұмыс істейді. Смирнов — Петропавл, аудан аралық автобустық маршруттар: Смирнов — Ленинское, Смирнов — Аралағаш — Рублевка.
Телефон байланысын АҚ «Қазақтелеком», АҚ «Қазпочта», телеграфтық пошта және қалааралық автоматтандырылған телефон байланысы бар. АDSL «Megaline» технологиясы бойынша ғаламторға кеңжолақты қатынауды орнатуды жүзеге асырылуда. Барлық байланыс қазіргі заманғы цифрлық станцияға ауыстырылды.
Смирново ауылы топтық сумен қамтамасыз етілген. Су таратушы желілердің ұзындығы 20,6 км құрайды. Аудан аумағында үш су мұнарасы, 145 тірек, 20 гидранты жұмыс істейді. «Аққайың Комсервис» ЖШС сумен жабдықтау желісінің тарату желілеріне қызмет көрсетумен айналысады және ауыл тұрғындарын сумен қамтамасыз етеді.
«Солтүстік Қазақстан РЭК» АҚ аймақтық бөлімшесі Смирнов ауылына электр энергиясын таратуды жүзеге асырады. Тұрақты толық қамтамасыз етеді. Қолданыстағы электр желілері экономиканың энергетикалық ресурстарға деген өсіп келе жатқан қажеттіліктерін қанағаттандыруға мүмкіндік береді.
2011 жылы аудандық мұражай ашылып, музейдің бұрынғы қызметкері және аудандық «Колос» газетінің тілшісі Т.П. Борисова Смирнов ауылының дамуына және мәдени өміріне үлкен үлес қосты.
Спорттық нысандардың ішінде орталық стадион және 3 спорт залы (мектептерде), хоккей корты бар. Балалар мен жасөспірімдер арналған спорт мектебі жұмыс істейді.
Біздің басты байлығымыз, әрине, адамдар. Ұрпақтар бір-біріне еріп, әрқайсысы өзінің жадысында өз тарихының қалыптасуы — біздің туған жеріміздің тағдырына тікелей қатысты екенін көрсетеді. Тұған жеріне деген қызығушылық ешқашан жоғалмайды. Қалай болғанда да, біздің тарихымызға, табиғатымызға және жанымызға қосатын жаңа немесе ескі нәрсе бар. Бұл біздің Отанымызға ғана емес, әр жер үшін де, шөл және құнарлы жазықтыққа тән жер. Біз — елдің бүгіні мен болашағы, біз өзіміздің тарихымыздың жаңа бетін жазғымыз келеді, бұл сіздерге және менің ұрпақтарымыз біздің уақытымыз туралы айтатын болады.
